Το τελικό -ν

 

Το τελικό -ν

Σε ορισμένες λέξεις το τελικό -ν άλλοτε παραμένει και άλλοτε χάνεται. Αυτές είναι:

·       το άρθρο «την»

·       την προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου «αυτήν» και «την» (αδύνατος τύπος)

·       τα μόρια «δεν» και «μην»

Το τελικό -ν παραμένει, όταν η επόμενη λέξη ξεκινάει από:

·       φωνήεν: α, ε, η, ι, ο, υ, ω

πχ. την αλεπού, την ερώτηση, την ήπειρο, την ιστορία, την ομάδα,

την υπόθεση, την ώρα

·       σύμφωνο: κ, π, τ

πχ. την καρέκλα, την πέτρα, την τηλεόραση, μην κόβεις, δεν πετώ,

μην τρέχεις

·       δίψηφα σύμφωνα: μπ, ντ, γκ, τζ, τα

πχ. την μπανάνα, την ντουλάπα, την γκρίνια, την τζαμαρία, την τσάντα

·       διπλά σύμφωνα: ξ, ψ

πχ. την ξαπλώστρα, την ψείρα, δεν ξέρω, μην ψεκάζεις

Επομένως, το τελικό -ν δεν παραμένει, όταν η επόμενη λέξη ξεκινάει από τα σύμφωνα: β, γ, δ, ζ, θ, λ, μ, ν, ρ, σ, φ, χ.

πχ. τη βραδιά, τη γόμα, τη δασκάλα, τη ζώνη, τη θάλασσα, τη λίμνη, τη μουσική, τη νύχτα, τη ρόδα, τη σοκολάτα, τη φασαρία, τη χώρα, δε μαλώνω, μη φωνάζεις

Προσοχή

Το -ν πάντα παραμένει:

·       στον ενικό του αρσενικού του οριστικού άρθρου (τον) και του αόριστου άρθρου (έναν). Αυτό συμβαίνει για να μην μπερδεύουμε το αρσενικό άρθρο με το ουδέτερο.

πχ. τον μανάβη, έναν μανάβη

·       στη γενική πληθυντικού του οριστικού άρθρου (των)

πχ. των μελισσών, των νικητών

·       στην προσωπική αντωνυμία: αυτόν, τον

πχ. αυτόν συνάντησε, τον χαιρέτησε

·       στο «σαν»

πχ. σαν σήμερα