Ενεργητική - Παθητική σύνταξη (ποιητικό αίτιο)

 

Ενεργητική – Παθητική σύνταξη

Α) Ενεργητική → Παθητική σύνταξη

Βήματα για να μετατρέψουμε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική

1.     Το ρήμα από ενεργητικό γίνεται παθητικό.

2.     Το αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται υποκείμενο του παθητικού. Άρα το μετατρέπουμε σε ονομαστική πτώση.

3.     Το υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται ποιητικό αίτιο. Για να σχηματίσουμε το ποιητικό αίτιο βάζουμε την πρόθεση «από» και τη λέξη σε αιτιατική πτώση.

Πχ. Οι εργάτες χτίζουν τον τοίχο. (Το ρήμα «χτίζουν» είναι ενεργητικό, άρα πρόκειται για ενεργητική σύνταξη.)

Για να μετατρέψουμε την ενεργητική σε παθητική σύνταξη:

1.     Το ρήμα από ενεργητικό γίνεται παθητικό. (χτίζουν → χτίζονται)

2.     Το αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται υποκείμενο του παθητικού. (τον τοίχο → ο τοίχος)

Μετατρέπουμε την αιτιατική σε ονομαστική.

3.     Το υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται ποιητικό αίτιο.

(οι εργάτες → από τους εργάτες)

Μετατρέπουμε την ονομαστική σε ποιητικό αίτιο (από + αιτιατική)

 

Β) Παθητική → Ενεργητική

Για να μετατρέψουμε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική:

1.     Το παθητικό ρήμα γίνεται ενεργητικό.

2.     Το ποιητικό αίτιο του παθητικού ρήματος γίνεται υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος. (Βγάζουμε την πρόθεση «από» και βάζουμε τη λέξη σε ονομαστική πτώση.)

3.     Το υποκείμενο του παθητικού ρήματος γίνεται αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος. Άρα το μετατρέπουμε σε αιτιατική πτώση.

Πχ. Η γέφυρα επισκευάστηκε από τους εργάτες. (Το ρήμα «επισκευάστηκε» είναι παθητικό, άρα πρόκειται για παθητική σύνταξη. Μπορούμε να καταλάβουμε ότι είναι παθητική σύνταξη, γιατί υπάρχει και το ποιητικό αίτιο «από τους εργάτες».)

Για να μετατρέψουμε την ενεργητική σε παθητική σύνταξη:

1.     Το ρήμα από παθητικό γίνεται ενεργητικό. (επισκεύασαν → επισκευάζεται)

2.     Το ποιητικό αίτιο του παθητικού ρήματος γίνεται υποκείμενο του ενεργητικού. (από τους εργάτες → οι εργάτες)

Μετατρέπουμε το ποιητικό αίτιο σε ονομαστική, άρα βγάζουμε την πρόθεση «από».

3.     Το υποκείμενο του παθητικού ρήματος γίνεται αντικείμενο (σε αιτιατική πτώση).

(η γέφυρα → τη γέφυρα)

Μετατρέπουμε την ονομαστική σε αιτιατική πτώση.

 

Συνοψίζοντας τις μετατροπές:

Ενεργητική → Παθητική                             Παθητική → Ενεργητική                                                         

1.     Ενεργητικό → παθητικό ρήμα                  1. Παθητικό → ενεργητικό ρήμα

2.     Αντικείμενο → υποκείμενο                       2. Υποκείμενο → αντικείμενο

3.     Υποκείμενο → ποιητικό αίτιο                  3. Ποιητικό αίτιο → υποκείμενο